NATURA 2000 a turystyka - PORTAL INFORMACYJNO - EDUKACYJNY


obrazek
INSTYTUT NA RZECZ EKOROZWOJU


 

Twierdza Wisłoujście

Powierzchnia : 16.2 ha
Kod obszaru : PLH220030
Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000:
specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa)
Status obszaru :
obszar zatwierdzony Decyzją Komisji Europejskiej
Opis :

Obszar Twierdza Wisłoujście jest kompleksem ceglanych i ziemnych fortyfikacji z XVII i XVIII wieku, wraz z otaczającymi je starymi zadrzewieniami oraz fosami wypełnionymi wodą. Obszar jest największym w Gdańsku i drugie w województwie zimowisko nietoperzy (176 osobników w 2003 r., 3-6 gatunków). Obserwowany znaczny wzrost liczebności hibernujących zwierząt (głównie nocek natterera) od momentu kiedy zaprzestano użytkowania podziemi Twierdzy jako magazyny. Jedyne w regionie zimowisko nocka łydkowłosego (załącznik II Dyrektywy Siedliskowej, EN w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt, VU w Europie). Gatunek ten obserwowany tu regularnie zimą (jedno z czterech największych zimowisk tego gatunku w Polsce), jak również w okresie migracji jesiennej (15% wszystkich nietoperzy odławianych w sieci przy wlotach korytarzy). Sąsiadujące z Twierdzą kanały i fosy stanowią optymalne żerowisko dla nocka łydkowłosego. Stwierdzono tu również nocka dużego (załącznik II Dyrektywy Siedliskowej) - zimą i podczas migracji jesiennej.

Dane zaktualizowano w 2009 r.

Interpretacja turystyczna :

Twierdza w Wisłoujściu usadowiona tuz przy kanale portowym i strzegła Gdańska od strony morza. Położona jest na terenie Gdańska, gdzie najlepiej dojechać PKP lub indywidualnie drogą numer 1 kierując się w stronę Westerplatte. Twierdza do XVI w. znajdowała się bezpośrednio przy morskim brzegu. Na skutek twórczej działalności wód morskich i Wisły uformowany został półwysep Westerplatte, który oddzielił ją od morza. W mury fortecy biły morskie fale, a na jej wieży płonął ogień wskazując drogę statkom zmierzającym do gdańskiego portu. Stąd też tradycyjna nazwa twierdzy - Latarnia. Twierdza w Wisłoujściu jest unikatowym przykładem stosunkowo dobrze zachowanego portowego zespołu obronnego z pierwszej połowy XVII wieku. Twierdza była świadkiem wielu ważnych dla historii Polski i Gdańska wydarzeń. Szturmował ją król Stefan Batory, stąd wyruszyły okręty króla Zygmunta II Wazy w zwycięski, jak się okazało, bój pod Oliwą. Twierdza broniła legalnie wybranego króla Stanisława Leszczyńskiego, sprawiła też wiele kłopotu Polakom, którzy wraz z Napoleonem odbijali Gdańsk z rąk Prusaków. W XIX wieku w sklepionych pomieszczeniach pod fortyfikacjami twierdzy Wisłoujścia Prusacy urządzili więzienie. Zabytek ma już ponad pięćset lat. Zbudowany został według wzorów holenderskich, ale o jego unikatowym charakterze stanowi różnorodność stylów architektonicznych nawarstwiających się na przestrzeni wieków. Gdańsk jest bardzo atrakcyjny turystycznie. Jest tutaj ulica Długa tworząca Trakt Królewski, zabytkowy Ratusz Głównego Miasta, Dwór Artusa, fontanna Neptuna, Złota Kamienica i Złota Brama, Żuraw, ulica Mariacka, Katedra w Oliwie oraz wiele innych atrakcji turystycznych. W kamienicach na starówce znajduje się wiele warsztatów z bursztynami, a na wiosnę odbywają się też targi bursztynu. Imprezy kulturalne odbywają się przez cały rok. Świętojańskie Noce Muzyki Operowej, Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej, Puchar świata we florecie kobiet, Międzynarodowy Festiwal Piwa oraz wiele innych. W Gdańsku można przenocować w hotelu, pensjonacie, domu wczasowym jak i schronisku młodzieżowym. Więcej informacji można uzyskać w Gdańskim Ośrodku Informacji Turystycznej w Gdańsku.

Zagrozenia :

Głównym zagrożeniem dla obszaru jest penetracja ludzka (jednak poza okresem hibernacji V-IX odbywa się zwiedzanie twierdzy) oraz niszczenie obiektu przez czynniki naturalne i skażenia przemysłowe (w sąsiedztwie znajduje się duży zakład przetwórstwa siarki "Siarkopol").

Ważne dla Europy gatunki zwierząt (z Zał. II Dyr. siedliskawej i z Zał. I Dyr. Ptasiej, w tym gatunki priorytetowe):
nocek duży     [ssak]
nocek łydkowłosy     [ssak]
Obszar biogeograficzny : kontynentalny
Instytucje, w których można uzyskać informacje o obszarze::

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gdańsku, ul. Chmielna 54/57; 80-748 Gdańsk

Pomorska Regionalna Organizacja Turystyczna, ul. Długi Targ 8/10; 80-958 Gdańsk, Tel.: (58) 320 41 39, 323 32 03, 323 32 04, 323 32 05, Fax.: (58) 323 32 03, it@prot.gda.pl; www.prot.gda.pl

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Gdańsku, Nadleśnictwo Gdańsk

Pomorski Urząd Wojewódzki w Gdańsku

Muzeum Historyczne Miasta Gdańska, Oddział w Gdańsku, 80-831 Gdańsk, ul. Długa 46/47



GMINY
Gdańsk,