NATURA 2000 a turystyka - PORTAL INFORMACYJNO - EDUKACYJNY


obrazek
INSTYTUT NA RZECZ EKOROZWOJU


 

Ostoja Olsztyńsko-Mirowska

Powierzchnia : 2210.9 ha
Kod obszaru : PLH240015
Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000:
specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa)
Status obszaru :
obszar zatwierdzony Decyzją Komisji Europejskiej
Opis :

Obszar położony w rejonie śląskim, obejmuje kompleksy wzgórz wapiennych, zwanych mogotami, z licznymi formami krasowymi jak: jaskinie, ostańce, leje czy studnie krasowe. Wzgórza pokrywają naturalne zbiorowiska leśne lub murawowe. W sąsiedztwie wzgórz spotyka się głównie lasy sosnowe oraz pola uprawne. Na ugorach i miedzach występują zaś mozaikowo rozmieszczone zarośla ciepłolubnych krzewów, takich jak: tarnina, głóg, dereń. Wzgórza są zbudowane z wapieni, pochodzących z górnej jury, a zbiorowiska leśne na stokach wzgórz reprezentowane są przez buczyny i grądy. Cały teren cechuje duże zróżnicowanie siedliskowe (łącznie 14 rodzajów siedlisk z załącznika I Dyrektywy Siedliskowej). Szczególnie ważne są siedliska nieleśne, powiązane ze skałami wapiennymi, na których występują rzadkie, zagrożone rośliny ciepłolubne oraz bezkręgowce (w tym chroniony i niezwykle ciekawy motyl -modraszek telejus). Jedną z najcenniejszych roślin jest przytulia krakowska, występująca jedynie na murawach, porastających kilka wzgórz w okolicy Olsztyna. Obszar ten jest również zamieszkiwany przez liczne gatunki nietoperzy. Całość terenu stanowi enklawę naturalnych i półnaturalnych ekosystemów wśród silnie zurbanizowanych terenów w rejonie Śląska i Częstochowy.

Dane uaktualniono w 2009 roku.

Interpretacja turystyczna :

Ostoja Olsztyńsko - Mirowska znajduje się na terenie Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd, przy drodze krajowej nr 76, biegnącej z Częstochowy do Szczekocin (dokładniej między miejscowościami Olsztyn i Przymiłowice), tak więc można do niej bez problemu dojechać samochodem. Można skorzystać również z pociągu relacji Częstochowa - Koniecpol, wysiadając na stacji Kusięta. W Olsztynie można znaleźć liczne punkty gastronomiczne, a dla chcących przenocować - punkty noclegowe w Olsztynie, Buskipicach, Potoku Złotym, oraz pola namiotowe w Janowie, Mirowie, Olsztynie. W okolicy znajdują się trzy szlaki turystyczne. Pierwszy to "Szlak Orlich Gniazd", oznaczony kolorem czerwonym, łączący Kraków z Częstochową. Przebiega poprzez większość jurajskich zamków, od których pochodzi nazwa, takich jak: Olsztyn, Mirów, Ogrodzieniec. Na jego trasie występują także rezerwaty przyrody, takie jak Zielona Góra, Rezerwat Parkowe. Drugi, niebieski, to "Szlak Warowni Jurajskich", rozpoczynający się w Rudawie w pobliżu Krakowa, a kończący w podczęstochowskim Mstowie. Na jego trasie znajdziemy ruiny XIV-to wiecznych strażnic obronnych w Suliszowicach, czy Ryczowie, oraz ruiny zamków: Ostrężnik, Ogrodzieniec, Smoleń, Ojców, a także zabytki sakralne w Mstowie czy Zawierciu. Trzeci szlak to "Szlak Zamonitu" (kolor żółty), prowadzący z Poraja przez Zalew ze źródłem w Zaborzu, strażnicę w Suliszowicach, romański kościół w Gieble do Niegowonic. Jedną z największych atrakcji turystycznych, na trwale wpisaną w krajobraz Jury Krakowsko-Częstochowskiej, są górujące nad Olsztynem ruiny warownego zamku z XIV wieku. Został on wzniesiony na wzgórzu, wśród wapiennych skał przez Kazimierza Wielkiego i należał do nadgranicznych warowni małopolskich. Do naszych czasów zachowały się jedynie fragmenty murów obronnych. Najbardziej okazałą częścią ruin jest powstała w XIII w. (starsza od reszty zamku) 35 metrowa, okrągła wieża, która w latach świetności warowni służyła jako więzienie dla skazanych na śmierć głodową, a w czasie wojen była ostatnim schronieniem dla oblężonych. W południowej i wschodniej części dziedzińca można oglądać fragmenty pomieszczeń mieszkalnych, a poza granicą murów prostokątną basztę obserwacyjną, zwaną Starościnską. Zamkowi w Olsztynie, podobnie jak wielu tego typu budowlom, towarzyszą legendy o straszących tutaj duchach i zjawach.
Śląska Organizacja Turystyczna mieści się przy ul. Mickiewicza 29 w Krakowie. Można zajrzeć na stronę internetową Organizacji: www.silesia-sot.pl lub w razie konkretnych pytań skontaktować się mailowo: info@silesia-sot.pl.
Lokalne Organizacje Turystyczne znajdują się w Częstochowie, Zawierciu, Brennie, Wiśle.

Zagrozenia :

Największe zagrożenie stanowi szeroko pojęta penetracja tych terenów przez turystów, np. podczas różnego rodzaju koncertów, pokazów sztucznych ogni, wspinaczki skałkowe, biwakowanie lub parkowanie w niedozwolonych miejscach, hałas, zaśmiecanie terenu czy erozja gleb, spowodowana uprawianiem tzw. "dzikiej" turystyki. Do zagrożeń należy także niekontrolowany rozwój infrastruktury turystycznej (hotele) czy wzrost ruchu samochodowego oraz emisji zanieczyszczeń przemysłowych z aglomeracji miejskich (np. nieodległa Częstochowa). Inny przykład to wandalizm w jaskiniach, typu: palenie ognisk czy zakłócanie spokoju w legowiskach nietoperzy.

Siedliska
wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi,
ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae)*,
murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea i ciepłolubne murawy z Asplenion septentrionalis-Festucion pallentis) * - priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków,
niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris),
górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk ,
podgórskie i wyżynne rumowiska wapienne ze zbiorowiskami ze Stipion calamagrostis *,
wapienne ściany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia caulescentis,
jaskinie nieudostępnione do zwiedzania,
kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion),
żyzne buczyny (Dentario glandulosae-Fagenion, Galio odorati-Fagenion),
ciepłolubne buczyny storczykowe (Cephalanthero-Fagenion),
grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum),
ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescenti-petraeae)*,
wyżynny jodłowy bór mieszany (Abietetum polonicum),
Ważne dla Europy gatunki zwierząt (z Zał. II Dyr. siedliskawej i z Zał. I Dyr. Ptasiej, w tym gatunki priorytetowe):
kumak nizinny     [płaz ]
modraszek telejus     [bezkręgowiec ]
mopek     [ssak]
nocek Bechsteina     [ssak]
nocek duży     [ssak]
nocek łydkowłosy     [ssak]
nocek orzęsiony     [ssak]
podkowiec mały     [ssak]
traszka grzebieniasta     [płaz ]
Obszar biogeograficzny :
Instytucje, w których można uzyskać informacje o obszarze::

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
ul. Powstańców 41a, 40-024 Katowice
Strona internetowa RDOŚ: http://www.katowice.rdos.gov.pl

Śląska Organizacja Turystyczna
ul. Mickiewicza 29, 40-085 Katowice
Tel.: (32) 207 207 1, Fax.: (32) 207 207 2
info@silesia-sot.pl, www.silesia-sot.pl

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach

Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach, Wydział Środowiska i Rolnictwa
ul. Jagiellońska 25, 40-032 Katowice

Park Krajobrazowy Orlich Gniazd

Oddział Biura Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego w Złotym Potoku
ul. Kościuszki 9, 42-253 Janów

Jurajska Informacja Turystyczna w Olsztynie
tel. 0 663 770 833



GMINY
,
Janów,
Klucze,
Łazy,
Ogrodzieniec,
Olkusz,
Olsztyn,
Trzyciąż,
Wolbrom,
Dąbrowa Górnicza,