NATURA 2000 a turystyka - PORTAL INFORMACYJNO - EDUKACYJNY


obrazek
INSTYTUT NA RZECZ EKOROZWOJU


 

Dolina Radwi, Chotli i Chocieli

Powierzchnia : 21861.7 ha
Kod obszaru : PLH320022
Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000:
specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa)
Status obszaru :
obszar zatwierdzony Decyzją Komisji Europejskiej
Opis :

Obszar obejmuje dolinę Radwi i doliny jej największych dopływów: Chotli i Chocieli, od obszarów źródliskowych do strefy ujścia do rzeki Parsęty w Karlinie.
Ostoja obejmuje:

  • źródliskowe dopływy jeziora Kwiecko - rzeka Łęczna i Debrzyca - wraz z jeziorem Szczawno k. Zarzewia
  • jezioro Kwiecko z przyległymi torfowiskami i lasami na zboczach
  • dolinę rzeki Radew w obrębie Pradoliny Pomorskiej
  • jezioro Nicemino (jez. Rekowskie) i dopływ rzeki Mszanki
  • dolinę Chocieli
  • sztuczne zbiorniki zaporowe - jez. Rosnowskie i jez. Hajka
  • dolinę rzeki Chotli
  • dolinę Radwi od Białogórzyna do Karlina.

Obszar doliny Radwi, Chotli i Chocieli obejmuje szereg ważnych i cennych siedlisk z Dyrektywy Siedliskowej - zidentyfikowano ich 24 rodzaje z załącznika I. Wiele z nich jest ważnym biotopem dla cennej fauny i flory. Łącznie występuje tu 15 gatunków z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Na szczególną uwagę i podkreślenie zasługuje: - największa koncentracja zjawisk źródliskowych na Pomorzu; - strome wąwozy i jary oraz ogromne nisze źródliskowe z rzadkimi zbiorowiskami wapniolubnych mchów i wątrobowców oraz obecnością roślin naczyniowych o podgórskim charakterze; - rozległe w dolinach rzecznych lasy łęgowe o charakterze źródliskowym ze storczykiem Fuchsa oraz udział łęgów wierzbowych i zarośli wierzbowo-wiklinowych; - jedyne w swoim rodzaju żyzne buczyny na trawertynach (martwicy wapiennej) ze storczykami leśnymi; - unikalne torfowiska alkaliczne i torfowiska przejściowe z wieloma gatunkami ginącymi i zagrożonymi w skali Europy, Polski i Pomorza; - unikalne torfowiska soligeniczne z największą populacją situ tępokwiatowego Juncus subnodulosus na Pomorzu; - wyjątkowo dobrze zachowane łąki w pełnym spektrum zróżnicowania, w tym największe skupienie pełnika europejskiego Trollius europaeus na Pomorzu; - jedyne na Pomorzu stanowisko górskiego gatunku łąkowego - przytulii wiosennej Cruciata verna; - jedyne znane w Polsce stanowisko rzęśli Callitriche brutia; - liczne i dobrze zachowane biotopy dla: orlika krzykliwego, błotniaka stawowego, kani rudej, sokoła wędrownego (obszar introdukcji tego gatunku!), bielika, puchacza, bociana białego, bociana czarnego, derkacza, dzięcioła czarnego, zimorodka i żurawia oraz dla wydry i kumaka nizinnego; - tarliska ryb łososiowatych oraz liczna populacja głowacza białopłetwego; - cenne obszary dla zimowania ptaków wodno-błotnych (zbiorniki zaporowy Rosnowo i Hajka oraz jez. Kwiecko) oraz ważne na Pomorzu miejsce lęgowe dla czernicy Aythya fuligula nad jez. Kwiecko. Dolina Radwi i jej dopływy to również interesujący obszar pod względem krajobrazowym, geomorfologicznym i kulturowym, a także ważny naturalny korytarz ekologicznym o znaczeniu lokalnym i regionalnym.

Dane zaktualizowano w 2009 r.

Interpretacja turystyczna :

Do obszaru ostoi można dotrzeć pociągiem do Koszalina lub Białogardu i stamtąd komunikacją autobusową do wybranego miejsca obszaru. Obszar jest rozległy i jest wiele możliwości noclegu - kwater agroturystycznych. Na niewielkim odcinku Radwi można spłynąć kajakiem. Okolice obszaru nadają się do turystyki rowerowej i pieszej.

Białogórzyno
Agroturystyka
Turystyka aktywa: jazda konna

Bobolice
Dojazd do Bobolic: PKS (Koszalin, Szczecinek, Człuchów, Chojnice, Piła, Złotów, Bydgoszcz, Toruń, Warszawa, Zakopane – sezon, Kraków – sezon). Przewozy Pasażerskie, Usługi Transportowe „Mar Bus” – na trasie Bobolice – Koszalin – Bobolice.Gmina i miasto Bobolice nie posiada połączeń kolejowych. Najbliższe połączenia kolejowe z większymi miastami w Polsce są z Koszalina oddalonego od Bobolic 40 km i ze Szczecinka (ok. 26 km).
Agroturystyka
Turystyka krajoznawcza: kościół pw. Wniebowzięcia NMP wybudowany w latach 1882-1886, cerkiew prawosławna pw. Wszystkich Świętych z 1902 r. wraz z cmentarzem przykościelnym z XVI, cmentarz ewangelicki z 2. połowy XIX w., Panteon Pamięci II wojny światowej, Bobolicki Krzyż Pamięci, Obelisk w hołdzie ofiarom pracy niewolniczej, Pomnik Belgijskich Jeńców Wojennych, Obelisk „Den Toten Bublizern”, Grodzisko Słowiańskie
Turystyka aktywna: szlaki turystyczne: Bobolice, łąki pełnikowe – Bobolice ul. Polna– Bobolice ul. Dworcowa – Bobolice ul. Zielona – Bobolice – ul. Lipowa – Bobolice Plac Chrobrego – Ubierze – Kępiste – zakole Radwi – zwalona ambona – Szkółka Leśna Wrzosowiec – Kamienne Kręgi
Szlak buczyny pomorskiej – szlak koloru zielonego: Tychowo – Wełdkowo – Jatynia – Głodowa – Bobolice – dł. 41 km
Szlak wokół piaszczystej góry – szlak koloru czerwonego Biały Bór – Sępólno Małe – Bobolice – dł. 20km
ścieżka rowerowa - obręb Bobolice: fragment "Naszyjnika Północy" z Drężna przez Porost, Buszynko, Drzewiany, Górawino i dalej nieczynnym nasypem kolejowym w kierunku Polanowa

Cybulin
Agroturystyka

Kurowo
Turystyka krajoznawcza: neogotycki kościół rzymsko-katolicki p.w. Bożego Ciała w Kurowie zbudowany z kamieni graniowych.
Turystyka aktywna: szlak kajakowy - obręb Kurowo na rzece Radew, biorący swój początek powyżej wsi Górawino do Mostowa

Żydowo
Turystyka krajoznawcza: Kościół - Pierwszy o nieznanej formie z XVII wieku, obecny wzniesiony w 1764 roku w konstrukcji szkieletowej, elektrownia wodna szczytowo- pompowa w której można obejrzeć dwie turbiny z 1913 roku, zagroda edukacyjno – rekreacyjna i miejsce biwakowe nad dolnym jeziorem.
Turystyka aktywna: wędkarstwo – stawy rybne (pstrągowe)

formy ochrony przyrody
Dolina Radwi [ obszar chronionego krajobrazu ],
Okolice Żydowo-Biały Bór [ obszar chronionego krajobrazu ],
Dolina rzeki Chociel [ zespół przyrodniczo-krajobrazowy ],
Zagrozenia :

Do istotnych zagrożeń w dolinie Radwi, Chotli i Chocieli należy: zaniechanie wypasu oraz zarzucenie koszenia łąk świeżych, łąk wilgotnych i torfowisk mechowiskowych; zalesianie torfowisk i podmokłych łąk; funkcjonowanie starego systemu melioracyjnego, za pomocą którego wciąż odwadnianych jest wiele mokradeł; wycinanie lasu na stromych zboczach i krawędziach dolin oraz w obrębie stromych wąwozów i jarów, jak i w obrębie stromych nisz źródliskowych; gospodarowanie w obrębie bagiennych lasów olszowych, często w obrębie wrażliwych torfowisk źródliskowych; hodowla ryb łososiowatych na obszarach źródliskowych i w obrębie mniejszych dopływów; modyfikowanie poziomu wód podziemnych - ujęcie wód gruntowych dla Koszalina w Mostowie; funkcjonowanie elektrowni szczytowo-pompowej nad jez. Kwiecko; funkcjonowanie elektrowni wodnej w Niedalinie; nieuporządkowana gospodarka odpadami - "dzikie wysypiskń śmieci.

Siedliska
jeziora lobeliowe ,
starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion,
naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne,
nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis,
zalewane muliste brzegi rzek,
wilgotne wrzosowiska z wrzoścem bagiennym (Ericion tetralix),
suche wrzosowiska (Calluno-Genistion, Pohlio-Callunion, Calluno-Arctostaphylion),
zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) ,
ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium),
niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris),
torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe)*,
torfowiska wysokie zdegradowane, lecz zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji ,
torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio-Caricetea) ,
obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion,
źródliska wapienne ze zbiorowiskami Cratoneurion commutati*,
górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk ,
kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion),
żyzne buczyny (Dentario glandulosae-Fagenion, Galio odorati-Fagenion),
ciepłolubne buczyny storczykowe (Cephalanthero-Fagenion),
grąd subatlantycki (Stellario-Carpinetum),
grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum),
pomorski kwaśny las brzozowo-dębowy (Betulo-Quercetum),
bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi-Pinetum, Pino mugo-Sphagnetum, Sphagno girgensohnii-Piceetum i brzozowo-sosnowe bagienne lasy borealne)*,
łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy żródliskowe)*,
Ważne dla Europy gatunki zwierząt (z Zał. II Dyr. siedliskawej i z Zał. I Dyr. Ptasiej, w tym gatunki priorytetowe):
bielik     [ptak ]
błotniak łąkowy     [ptak ]
błotniak stawowy     [ptak ]
błotniak zbożowy     [ptak ]
bocian biały      [ptak ]
bocian czarny      [ptak ]
czerwończyk nieparek     [bezkręgowiec ]
derkacz     [ptak ]
dzięcioł czarny     [ptak ]
dzięcioł średni     [ptak ]
gąsiorek     [ptak ]
głowacz białopłetwy     [ryba ]
kania czarna      [ptak ]
kania ruda      [ptak ]
kumak nizinny     [płaz ]
lelek     [ptak ]
łosoś atlantycki      [ryba ]
minóg rzeczny     [ryba ]
minóg strumieniowy     [ryba ]
muchołówka mała      [ptak ]
nocek duży     [ssak]
orlik krzykliwy      [ptak ]
pachnica dębowa*     [bezkręgowiec ]
piskorz     [ryba ]
podróżniczek      [ptak ]
puchacz     [ptak ]
skójka gruboskorupowa     [bezkręgowiec ]
sokół wędrowny     [ptak ]
traszka grzebieniasta     [płaz ]
trzmielojad     [ptak ]
wydra     [ssak]
zimorodek     [ptak ]
żuraw     [ptak ]
Obszar biogeograficzny : kontynentalny
Instytucje, w których można uzyskać informacje o obszarze::

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, tel. (0 91) 43 03 753 begin_of_the_skype_highlighting              (0 91) 43 03 753      end_of_the_skype_highlighting, fax. (0 91) 43 47 932, mail: srodowisko@szczecin.uw.gov.pl
Lokalna Organizacja Turystyczna \"Dorzecza Parsęty\", ul. Szymanowskiego 17, 78-230 Karlino, Tel. (94) 311 68 58, fax (94) 311 71 16, mail: lot@parseta.pl, www.lot.parseta.pl
Regionalne Centrum Informacji Turystycznej, ul. Dworcowa 11-15, 75-201 Koszalin, tel. 094 346 24 40, fax. 094 343 51 67, mail: rcit@ko-pomerania.pl, www.it-pomorze.pl
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Szczecinku
Nadleśnictwo Białogard
Nadleśnictwo Bobolice
Nadleśnictwo Manowo
Nadleśnictwo Polanów
Nadleśnictwo Tychowo



GMINY
,
Karlino,
Białogard,
Biesiekierz,
Manowo,
Świeszyno,
Bobolice,
Polanów,
Tychowo,