NATURA 2000 a turystyka - PORTAL INFORMACYJNO - EDUKACYJNY


obrazek
INSTYTUT NA RZECZ EKOROZWOJU


 

Jeziora Czaplineckie

Powierzchnia : 31949.3 ha
Kod obszaru : PLH320039
Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000:
specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa)
Status obszaru :
obszar zatwierdzony Decyzją Komisji Europejskiej
Opis :

Obszar obejmuje najcenniejszy przyrodniczo i krajobrazowo fragment Pojezierza Drawskiego, które zostało ukształtowane w wyniku działalności lądolodu, podczas ostatniego zlodowacenia bałtyckiego. Śladami tego okresu są między innymi: wały moreny czołowej, ozy, jary, doliny rzek, jeziora rynnowe i wytopiskowe. Na terenie ostoi znajduje się 47 jezior (ok. 10 % pow. terenu), będących przedstawicielami większość typów jezior wyróżnianych w Polsce. Jeziora te charakteryzują się urozmaiconą linią brzegową. Na niektórych spotykamy wyspy. Brzegi są wysokie, porośnięte lasem (łęgami, buczyną) lub niskie, z pasem roślinności przybrzeżnej. W obszarze znajduje się największe jezioro Pojezierza - Drawsko (powierzchnia 1872 ha, maksymalna głębokość 79,7 m). Jest to drugie pod względem głębokości jezioro w Polsce. Stanowi ono główny węzeł ekologiczny ostoi. Oprócz największej rzeki obszaru, Drawy, swój początek biorą tutaj także: Dębnica, Wogra, Piławka, Kokna i Rakon. Ponad 35% terenu porasta las (ponad połowę stanowią tzw. lasy ochronne). Blisko 50% obszaru ostoi jest użytkowana rolniczo.
Ze względu przyrodniczego, cenna jest dolina Drawy, która wraz z dopływami odgrywa bardzo ważną rolę łącznika między obszarami koncentracji cennej flory. W rezerwacie Dolina Pięciu Jezior Drawa bierze swoje źródło. Ponieważ wody tych jezior są bogate w wapń na dnie zbiorników odkłada się kreda jeziorna. Podściela ona również zlądowiałe odcinki doliny pomiędzy kolejnymi jeziorami. Dna jezior porastają łąki ramienicowe. Ciekawostką obszaru są dobrze zachowane jeziora lobeliowe. Oprócz tego możemy tu podziwiać również torfowiska ( wysokie, występujące na wododziałach) oraz torfowiska przejściowe. Łącznie stwierdzono tu występowanie 18 rodzajów siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG.
Charakterystyczne dla ostoi jest bogactwo i różnorodność flory i fauny. Występuje tu prawie 750 gatunków roślin naczyniowych (w tym 28 objętych całkowitą ochroną gatunkową, a 14 ochroną częściową). Można spotkać tu gatunki charakterystyczne dla roślinności atlantyckiej, arktycznej, borealnej, górskiej oraz ciepłolubne. Bardzo bogata jest też flora mchów, reprezentowana aż przez 274 gatunki, z których 30 uznano za zagrożone w Polsce. W wodach żyje 36 gatunków ryb i 1 gatunek krągłoustnych, w tym 5 gatunków objętych ochroną prawną. Występuje tu 12 gatunków płazów i 5 gadów oraz 41 gatunków ssaków, W tym 9 gatunków roślin i zwierząt znajduje się Załączniku II Dyrektywy Rady92/43/EWG.
Awifauna liczy 148 gatunków lęgowych. Z gatunków zagrożonych wyginięciem gniazdują tu: bielik, orlik krzykliwy, kania ruda, bociana czarny i bocian biały. Jest to ważna ptasia ostoja o randze krajowej K011.

Dane zaktualizowano w 2009 r.

Interpretacja turystyczna :

Do ostoi można dojechać drogą 20 prowadzącą m.in. ze Szczecinka do Stargardu Szczecińskiego. Jadąc tą trasą dojedziemy do dwóch największych miejscowości w rejonie ostoi, a mianowicie do Czaplinka i Złocieńca. Znajdują się tu również stacje PKP i PKS, więc dobór środka transportu jest dowolny. W tych dwóch miejscowościach jest też rozbudowana baza noclegowa i gastronomiczna.

CZAPLINEK
Turystyka krajoznawcza:

  • układ urbanistyczny (śródmieście),
  • kościół pw. Świętej Trójcy z XIII wieku,
  • dzwonnica drewniana przy kościele parafialnym z XVIII wieku,
  • kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego z 1829 r.,
  • ratusz z 1845 r.,
  • Dawny budynek warsztatowo - mieszkalny przy ul. Studziennej 2.

Turystyka aktywna, kajakowa:

  • Szlak Drawy im. Kardynała Karola Wojtyły
  • Szlak Piławy
  • Szlak Dobrzycy

Turystyka aktywna, piesza:

  • Ścieżki przyrodnicze: "Wyspa Bielawa", "Spyczyna Góra - Jezioro Prosino"
  • Szlaki turystyczne: zielony - "Szlak wzniesień moreny czołowej"(Złocieniec – Żydowo), niebieski - "Szlak Szwajcarii Połczyńskiej" (Połczyn Zdrój - Czaplinek), czerwony - "Szlak Solny"(Sośnica-Kołobrzeg), czarny (Połczyn Zdrój- Lubieszewo)

Turystyka aktywna, pozostała: żeglarstwo, wędkarstwo, konna
Imprezy kulturalne np.:

  • Letnie Koncerty Organowe – Lipic, sierpień
  • Zlot Miłośników Garbusów pamięci Antoniego Górskiego - sierpień
  • III Międzynarodowy Spływ Kajakowy Rzeką Drawą im. Kardynała Karola Wojtyły- sierpień


ZŁOCIENIEC
Turystyka krajoznawcza:

  • śródmieście,
  • kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z XV wieku, 1723 i 1870,
  • zamek z XIII / XIV wieku,
  • zespół sanatoryjno-szpitalny z pocz. XX wieku
  • aleja grabowa w parku miejskim (Park Żubra)
  • zabytkowe pałace w Wąsoszu, Cieszynie, Bobrowie

Turystyka aktywna, kajakowa:

  • Szlaki takie same jak w Czaplinku

Turystyka aktywna, rowerowa:

  • Zielony "Jezioro Kańsko"
  • Niebieski „Dookoła Jeziora Siecino”
  • Żółty "Góra Lisica"
  • Czarny "Dolina Wąsawy"
  • Czerwony "Drawa"
  • Trasa rowerowa Złocieniec- Połczyn Zdrój
  • „Greenway Naszyjnik Północy”

Lokalna Organizacja Turystyczna Czaplinek Stowarzyszenie "Czaplineckie Gospodarstwa Agroturystyczne CzaGA"
tel. (094) 361 95 65 tel. kom. 0 601 87 30 00 www.czaga.e-agro.pl

Informacja Turystyczna przy Ośrodku Sportu i Rekreacji w Złocieńcu
tel. 0 94 36 70 348 http://osir.zlocieniec.ibip.pl

formy ochrony przyrody
Drawski Park Krajobrazowy [ park krajobrazowy ],
Dolina Pięciu Jezior [ rezerwat przyrody ],
Brunatna Gleba [ rezerwat przyrody ],
Zielone Bagna [ rezerwat przyrody ],
Jezioro Prosino [ rezerwat przyrody ],
Torfowisko nad Jeziorem Morzysław Mały [ rezerwat przyrody ],
Jezioro Czarnówek [ rezerwat przyrody ],
Zagrozenia :

Zanieczyszczenie wód i eutrofizacja. Rozwój turystyki i rekreacji bez uwzględnienia potrzeb ochrony przyrody (np. budowa infrastruktury niszcząca siedliska, zaśmiecanie, zanieczyszczenia). Usuwanie martwego drewna i podszytu. Kłusownictwo. Sukcesja na terenach otwartych. Nieprawidłowe praktyki rolnicze i intensyfikacja rolnictwa. Nieprawidłowa gospodarka wodno-ściekowa i odpadami. Problem stanowią także elektrownie wodne w dolnym biegu Drawy stanowią barierę dla migracji ryb oraz innych zwierząt wodnych.

Siedliska
jeziora lobeliowe ,
twardowodne oligo- i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea,
starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion,
naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne,
nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis,
zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) ,
ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium),
niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris),
torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe)*,
torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio-Caricetea) ,
obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion,
torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, Schoenetum nigricantis)* ,
źródliska wapienne ze zbiorowiskami Cratoneurion commutati*,
kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion),
żyzne buczyny (Dentario glandulosae-Fagenion, Galio odorati-Fagenion),
grąd subatlantycki (Stellario-Carpinetum),
bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi-Pinetum, Pino mugo-Sphagnetum, Sphagno girgensohnii-Piceetum i brzozowo-sosnowe bagienne lasy borealne)*,
łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy żródliskowe)*,
Ważne dla Europy gatunki zwierząt (z Zał. II Dyr. siedliskawej i z Zał. I Dyr. Ptasiej, w tym gatunki priorytetowe):
bąk     [ptak ]
bielik     [ptak ]
błotniak stawowy     [ptak ]
błotniak zbożowy     [ptak ]
bocian biały      [ptak ]
bocian czarny      [ptak ]
bóbr europejski     [ssak]
derkacz     [ptak ]
dubelt     [ptak ]
dzięcioł czarny     [ptak ]
dzięcioł średni     [ptak ]
gąsiorek     [ptak ]
kania czarna      [ptak ]
kania ruda      [ptak ]
koza     [ryba ]
kumak nizinny     [płaz ]
lerka     [ptak ]
mopek     [ssak]
muchołówka mała      [ptak ]
nocek duży     [ssak]
orlik krzykliwy      [ptak ]
piskorz     [ryba ]
puchacz     [ptak ]
rybitwa czarna      [ptak ]
siewka złota     [ptak ]
świergotek polny     [ptak ]
traszka grzebieniasta     [płaz ]
trzmielojad     [ptak ]
wydra     [ssak]
zimorodek     [ptak ]
żuraw     [ptak ]
Ważne dla Europy gatunki roślin (z Zał. II Dyr. siedliskawej), w tym gatunki priorytetowe:
widłoząb zielony,
Obszar biogeograficzny : kontynentalny
Instytucje, w których można uzyskać informacje o obszarze::

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, tel. (0 91) 43 03 753, fax. (0 91) 43 47 932, mail: srodowisko@szczecin.uw.gov.pl
Lokalna Organizacja Turystyczna \"Czaplinek\", Rynek 1, 78-550 Czaplinek, Tel. (94) 375 47 90, mail: lot@czaplinek.pl, www.czaplinek.pl
Lokalna Organizacja Turystyczna Pojezierza Drawskiego, Stary Rynek 3, 78-520 Złocieniec, Tel. (94) 367 29 82, fax (94) 367 11 70, mail: lot.pd@op.pl, www.zlocieniec.pl
Drawski Park Krajobrazowy - RDOŚ w Szczecinie, Wydział Spraw Terenowych I w Złocieńcu, ul. Dworcowa 13, 78-520 Złocieniec, tel.: 094 3673 544



GMINY
,
Czaplinek,
Ostrowice,
Złocieniec,
Barwice,
Borne Sulinowo,
Połczyn-Zdrój,