NATURA 2000 a turystyka - PORTAL INFORMACYJNO - EDUKACYJNY


obrazek
INSTYTUT NA RZECZ EKOROZWOJU


 

Dolina Dolnej Odry

Powierzchnia : 61648.3 ha
Kod obszaru : PLB320003
Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000:
obszar specjalnej ochrony ptaków (Dyrektywa Ptasia)
Status obszaru :
obszar wyznaczony [Rozporządzeniem Ministra Środowiska]
Opis :

Obszar ostoi leży na wysokości od 0 do 50 m npm. Obejmuje dolinę Odry, pomiędzy Kostrzynem a Zalewem Szczecińskim, wraz z Jeziorem Dąbie. Rozciąga się na długości około 150 km. Wody śródlądowe (stojące i płynące) zajmują 14% obszaru, torfowiska, bagna, siedliska łąkowe i zaroślowe i roślinność przybrzeżna - 35%, a siedliska leśne 31 %. Obszar jest wykorzystywany rolniczo, a także podlega działaniom z zakresu ochrony przeciwpowodziowej. W części ujściowej Odra dzieli się na dwa główne rozgałęzienia - Odrę Wschodnią i Regalicę. Międzyodrze, czyli obszar pomiędzy głównymi odnogami (kanałami), jest płaską równiną z licznymi jeziorkami i mniejszymi ciekami. Jest on okresowo zalewany. Jezioro Dąbie jest rozległym, płytkim zbiornikiem (5600 ha, o głębokości maksymalnej 4 m) zasilanym przez wody opadowe i rzeczne oraz przez wody morskie (zjawisko cofki). Jezioro od nurtu Odry oddzielają wyspy: Czapli Ostrów, Sadlińskie Łąki, Mienia, Wielka Kępa, Radolin, Czarnołęka, Dębina, Kacza i Mewia. W Jeziorze Dąbie występuje bogata roślinność wodna, a wzdłuż brzegu duże powierzchnie zajmują szuwary (głównie trzciny i oczerety), łąki i mokradła, łęgi i zarośla wierzbowe. Na wyspach rosną olsy i łęgi jesionowo-olszynowymi. Obszar charakteryzuje bogata flora roślin naczyniowych z licznymi gatunkami zagrożonymi i prawnie chronionymi oraz zróżnicowane zbiorowiska roślinne. Cały obszar jest ostoją ptaków o randze europejskiej. Teren szczególnie ważny dla ptaków wodno-błotnych (zarówno w okresie lęgowym, wędrówkowym i zimowiskowym), które występują tu w olbrzymich koncentracjach, np. na jesiennym zlotowisku zbiera się do 9000 żurawi. Występują tu co najmniej 34 gatunki ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej i 14 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi. Występuje tu również bogata fauna innych zwierząt kręgowych (w tym łosie i bobry).

Dane zaktualizowano w 2009 r.

Interpretacja turystyczna :

Obszar przecinają drogi różnej kategorii: autostrada A6 oraz drogi o znaczeniu lokalnym. Nie do wszystkich miejsc uda się więc dojechać samochodem. Region ten odznacza się wieloma walorami i atrakcjami turystycznymi: wysokiej klasy zabytki kultury (zamki w Szczecinie i Kostrzyniu Swobnicy, Rurce, Moryniu, Chwarszczanach) oraz specyficzne walory przyrodnicze (szczególnie obszarów chronionych). Bogactwo przyrodnicze obszaru sprzyja rozwojowi ekoturystyki, której amatorzy odwiedzać mogą: Rezerwaty Przyrody: Kanał Kwiatowy (3,0 ha), Kurowskie Błota (30,6 ha), Wzgórze Widokowe nad Międzyodrzem (4,2 ha), Wrzosowiska Cedyńskie (71,6 ha); Parki Krajobrazowe: Cedyński (30850, ha), Dolina Dolnej Odry (6009,0 ha), Ujście Warty; Obszar Chronionego Krajobrazu: Dębno - Gorzów. Na obszarach włączonych w granice ostoi planuje się powołanie transgranicznych obszarów chronionych - Międzynarodowy Park Dolina Dolnej Odry i Obszar Ochrony Morza Bałtyckiego. Teren jest pod wpływem ruchu przygranicznego - przejścia graniczne w Kołbaskowie, Krajniku Dolnym, Oświnowie Dolnym, Kostrzyniu. Turyści mogą skorzystać z bogatej bazy noclegowej i gastronomicznej w wielkich miastach (Szczecin, Kostrzyn) oraz gospodarstw agroturystycznych a terenie gmin, do których należy teren ostoi.

Chartów
Kościół szachulcowy z XVIII w z przybudówką z 1909 r. pw. Przemienienia Pańskiego

Dąbroszyn
Turystyka krajoznawcza: Pałac Barokowy, Park Angielski z XVIII wieku, gotycki kościół z barokową kaplicą rodową Schoeningów z posągami Hansa Adama von Schoeninga

Głuchowo
Turystyka krajoznawcza: XIX wieczny kościół murowany pw. MB Szkaplerznej

Gusow
Turystyka krajoznawcza: XVIII w. barokowy zamek przebudowany w 1830 r. w stylu klasycystycznym

Kostrzyń
Turystyka krajoznawcza: mury obronne, Bramy- Berlińska i Chyżańska, trzy bastiony: Bastion Filip, Bastion Brandenburgia, Bastion Król, fosy zewnętrzne: Fort Sarbinowski, Fort Czarnów, Fort Żabice, Fort Gorgast , Bunkry Reitwein, Bunkry Falkenhagen.
Turystyka aktywna: piesza - Szlak pieszy (czerwony) im. St. Czarnieckiego Kostrzyn - Gorzów - Drawieński Park Narodowy i dalej do Szczecina,
rowerowa - Międzynarodowy szlak rowerowy R1, wiodacy od Lubniewic przez Sulęcin, Czarnów do Kostrzyna i dalej do Niemiec, "Polsko-niemiecki szlak przyjaźni" wiodacy wzdłuż Odry przez Kostrzyn do Szczecina, Polsko-niemiecki szlak kulturowo-przyrodniczy "Zakonów rycerskich na Ziemi Lubuskiej". Kostrzyn n/O - Drzewice - Szumiłowo - Kaleńsko - Namyślin - Gudzisz - Chwarszczany - Dargomysl - Dębno - Witnica - Słońsk
wędkarstwo
Turystyka bierna: Dni Kostrzynia w czerwcu, Dni Twierdzy Kostrzyń w sierpniu

Słońsk
Agroturyskyka
Turystyka krajoznawcza: Kościół w Słońsku z XVI wieku, ruiny zamku Joanitów, Młyn, Kamienny Las, Cmentarz Obozu Sonnenberg, pomniki przyrody - Głaz narzutowy o obwódzie 1120cm tzw. „Kamień Moritza”, Topola czarna - obwód 653cm, wysokość 27m, Dąb szypułkowy – obwód 460cm, wysokość 28m, Lipa szerokolistna – obwód 380cm, wysokość 24m.

Szczecin
Turystyka krajoznawcza: Zamek Książąt Pomorskich, Kamienica Loitzów, Klaub 13 Muz (Pałac pod Głowami), Stary Ratusz, Muzeum Narodowe, Książnica Pomorska, Podzamcze, kamienica przy ul. Św. Wojciecha, Bazylika archikatedralna p.w. św. Jakuba , Kościół p.w. św. Piotra i Pawła, Kościół p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa , Kościół p.w. św. Wojciecha , kościół p.w. św. Jana Chrzciciela , Pałac Klasycystyczny, Pałac pod Globusem, Akademia Morska, Urząd Wojewódzki, Urząd Miejski, Wieża Bismarcka, Pomnik Sediny – Pomnik z Kotwicą, Wały Chrobrego, pozostałości umocnień: Brama Portowa , Brama Królewska, Baszta Panieńska, Muzeum Morskie, Muzeum Miasta Szczecina, ogród botaniczny.
Turystyka aktywna: piesza - Park im. Jana Kasprowicza, Pomnik Czynu Polaków w Szczecinie, Plac Grunwaldzki

formy ochrony przyrody
Kanał Kwiatowy [ rezerwat przyrody ],
Kurowskie Błota [ rezerwat przyrody ],
Wrzosowiska Cedyńskie [ rezerwat przyrody ],
Wzgórze Widokowe nad Międzyodrzem [ rezerwat przyrody ],
Cedyński Park Krajobrazowy [ park krajobrazowy ],
Park Krajobrazowy Doliny Dolnej Odry [ park krajobrazowy ],
Park Krajobrazowy Ujście Warty [ park krajobrazowy ],
Obszar Chronionego Krajobrazu "A" (Dębno Gorzów) [ obszar chronionego krajobrazu ],
Dębina III [ zespół przyrodniczo-krajobrazowy ],
Porzecze [ zespół przyrodniczo-krajobrazowy ],
PUSZCZA PIASKOWA [ obszar z międzynarodowej sieci obszarów chronionych regionu Morza Bałtyckiego (na mocy konwencji helsińskiej) ],
Zagrozenia :

Do najpoważniejszych zagrożeń ostoi zalicza się zanieczyszczenia wód pochodzenia rolniczego, przemysłowego i komunalnego oraz kłusownictwo.

Ważne dla Europy gatunki zwierząt (z Zał. II Dyr. siedliskawej i z Zał. I Dyr. Ptasiej, w tym gatunki priorytetowe):
batalion      [ptak ]
bączek     [ptak ]
bąk     [ptak ]
bielaczek     [ptak ]
bielik     [ptak ]
błotniak łąkowy     [ptak ]
błotniak stawowy     [ptak ]
błotniak zbożowy     [ptak ]
bocian biały      [ptak ]
bocian czarny      [ptak ]
czapla biała      [ptak ]
derkacz     [ptak ]
gąsiorek     [ptak ]
gęś białoczelna     [ptak ]
jarzębatka     [ptak ]
kania czarna      [ptak ]
kania ruda      [ptak ]
kropiatka     [ptak ]
lelek     [ptak ]
łabędź czarnodzioby (mały)     [ptak ]
łabędź krzykliwy      [ptak ]
łęczak     [ptak ]
muchołówka mała      [ptak ]
orlik krzykliwy      [ptak ]
podróżniczek      [ptak ]
puchacz     [ptak ]
rybitwa białoczelna     [ptak ]
rybitwa czarna      [ptak ]
rybitwa zwyczajna (rzeczna)     [ptak ]
rybołów     [ptak ]
sowa błotna     [ptak ]
trzmielojad     [ptak ]
wodniczka     [ptak ]
zielonka     [ptak ]
zimorodek     [ptak ]
żuraw     [ptak ]

Instytucje, w których można uzyskać informacje o obszarze::

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin, tel. (0 91) 43 03 753 begin_of_the_skype_highlighting              (0 91) 43 03 753      end_of_the_skype_highlighting, fax. (0 91) 43 47 932, mail: srodowisko@szczecin.uw.gov.pl
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Jagiellończyka 8, 66-400 Gorzów Wlkp., Tel. (095) 7115 338, Fax (095) 7115 524, mail: wrs@uwoj.gorzow.pl
Goleniowska Organizacja Turystyczna, Plac Bramy Wolińskiej 1, 72-100 Goleniów, Tel. (91) 418 95 90, fax. (91) 418 95 90, mail: cit@turystyka.goleniow.pl, www.turystyka.goleniow.pl
Zespół Parków Krajobrazowych Doliny Dolnej Odry, ul. Armii Krajowej 78, 74-100 Gryfino, tel./fax. 415-01-39, parki.ddoic@pro.onet.pl



GMINY
Goleniów,
Banie,
Cedynia,
Chojna,
Gryfino,
Mieszkowice,
Widuchowa,
Boleszkowice,
Kołbaskowo,
Szczecin,
Kostrzyn n. Odrą,