NATURA 2000 a turystyka - PORTAL INFORMACYJNO - EDUKACYJNY


obrazek
INSTYTUT NA RZECZ EKOROZWOJU


 

Bory Chrobotkowe Karaska

Powierzchnia : 1124.5 ha
Kod obszaru : PLH14_27
Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000:
specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa)
Status obszaru :
obszar proponowany przez Rząd RP
Opis :

Obszar jest położony na równinie Kurpiowskiej, na terenie lasów państwowych Nadleśnictwa Myszyniec, w obrębie południowej części sandru mazurskiego (lasy iglaste pokrywają 89% powierzchni ostoi). Jest to obszar utworzony przez piaski fluwioglacjalne, przynajmniej częściowo zwydmione, a deniwelacje przekraczają miejscami 15 m. Obszar podlega typowej gospodarce leśnej, ze zrębami zupełnymi. Dominują dwa typy siedliskowe lasu: bór suchy i bór świeży. Wiek drzewostanu, prawie całkowicie zdominowanego przez sosnę, jest zróżnicowany i obejmuje wszystkie klasy wiekowe.
Celem powołania ostoi jest ochrona rozległych fitocenoz chrobotkowych borów suchych. Jest to jeden z większych w Polsce kompleksów lasów tego typu, reprezentujących niewątpliwie postaci tzw. długookresowe zbiorowiska, uwarunkowane stale występującymi zakłóceniami (np. pożary, erozja). Być może także niewielka część płatów jest trwale uwarunkowana ubogością siedlisk (zgodność z roślinnością potencjalną). W ostoi są reprezentowane wszystkie klasy wiekowe: od drągowin (czyli drzewostanu – drzewa w wieku od 35 do 50 lat) do drzewostanów sosnowych ponad 120 letnich wchodzących w fazę rozpadu.

Dane wprowadzono w 2009 roku.

Interpretacja turystyczna :

Karaska – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Kadzidło.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ostrołęckiego.
Dojazd: PKP i PKS do Ostrołęki.
Gmina Kadzidło położona jest w sercu Puszczy Zielonej. Puszcza Zielona stanowi północny fragment Puszczy Kurpiowskiej, rozciągającej się w północno-wschodniej części Niziny Mazowieckiej, nad Narwią i jej dopływami.
Miejscowość Kadzidło usytuowana jest w odległości 20 km od starostwa powiatowego Ostrołęka, przy trasie Ostrołęka-Olsztyn.
Nadleśnictwo Myszyniec zarządza lasami i gruntami państwowymi o powierzchni 17 885 ha ogółem, z czego powierzchnia leśna wynosi 17 081 ha. Nadleśnictwo Myszyniec położone jest na terenie Równiny Kurpiowskiej w północnej części województwa mazowieckiego, w powiecie ostrołęckim. Rejonizacja przyrodniczo-leśna usytuowała obszar Nadleśnictwa w IV Krainie Mazowiecko-Podlaskiej, Dzielnicy Równiny Kurpiowskiej, zaś niewielki fragment obrębu Myszyniec znajduje się w II Krainie Mazursko-Podlaskiej, Dzielnicy Równiny Mazurskiej. Sąsiedztwo z Pojezierzem Mazurskim decyduje o przejściowym charakterze warunków przyrodniczych.
W Nadleśnictwie Myszyniec funkcje edukacyjne, turystyczne i rekreacyjne pełnią rezerwaty, zielona szkoła leśna, szkółka gospodarcza, zachowane obiekty kultury materialnej.
Warto zobaczyć:
• Kościół w Kadzidle w stylu neobarokowym z 1883 roku, z liczącym ponad 300 lat renesansowym ołtarzem głównym, przeniesionym z bazyliki w Kodniu, ze wspaniałymi malowidłami oraz dużymi muszlami z Morza Śródziemnego, służącymi jako kropielnice przy wejściu głównym, ufundowanymi przez rodzinę Krasińskich.
• Kościół w Dąbrówce – drewniany kościół wybudowany w Kadzidle w 1781 roku, przeniesiony pod koniec XIX wieku do Dąbrówki. Na fundamentach starego kościoła stoi obecnie plebania.
• Pomnik Szwedzki w Kadzidle – pomnik zbudowany w latach 50-tych XX wieku przez księdza Mieczysława Mieszkę.
• Zagroda Kurpiowska w Kadzidle – skansen będący oddziałem Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce.
• Spółdzielnia Rękodzieła Ludowego i Artystycznego.
• Izba Pamięci Czesławy Konopkówny w Kadzidle – izba poświęcona najsłynniejszej kurpiowskiej twórczyni ludowej.
Imprezy regionalne:
• Śladami Kurpiów. Termin: zawsze we Wtorek zapustny. Prezentacja dawnych zwyczajów, tradycji kurpiowskich. Imprezie towarzyszy wystawa twórczości ludowej.
• Konkurs na Palmę Kurpiowską. Termin: przed Wielkanocą. Konkurs, którego celem jest reaktywowanie i zachowanie tradycyjnej sztuki wykonywania palm kurpiowskich.
• Procesja Bożego Ciała – procesja Bożego Ciała, która przechodzi ulicami Kadzidła.
• Ginące zawody. Termin: czerwiec. Kilkudniowe warsztaty etnograficzne, których celem jest prezentacja tradycyjnych zawodów kurpiowskich.
• Wesele Kurpiowskie. Termin: trzecia niedziela czerwca. Weselne widowisko obrzędowe Kurpiów. Imprezie towarzyszy Ogólnopolski Przegląd Obrzędów Weselnych.
• Niedziela Kadzidlańska. Termin: pierwsza niedziela września. Prezentowanie osiągnięć instytucji, organizacji, placówek, dorobku kulturalnego i gospodarczego regionu. Imprezie towarzyszy Turniej Wsi.
• Święto Kukurydzy. Termin: druga niedziela września. Impreza promocyjno-gospodarcza.
Obszar jest wspaniałym miejscem dla grzybiarzy i zbieraczy jagód. Rezerwaty:
• Rezerwat Karaska. Rezerwat torfowiskowy. Zajmuje powierzchnię 402,69 ha. Znajduje się niedaleko wsi Piasecznia na terenie gminy Kadzidło.
• Rezerwat Podgórze. Rezerwat leśny utworzony w roku 1987. Zajmuje powierzchnię 37,76 ha.
Na terenie Puszczy Zielonej zachowało się ponad 1500 pieśni. Zebrał je i opracował proboszcz parafii Brodowe Łąki ks. Władysław Skierkowski. W okresie międzywojennym Karol Szymanowski opracował 8 pieśni, natomiast na początku XXI wieku dużo pieśni opracował Mikołaj Górecki.
Najważniejsze tańce kurpiowskie to: fafur, goniony, olender, powolniał, stara baba, wyrwas, żuraw.
Region kurpiowski jest ciekawy pod względem krajobrazowym z powodu występowania dużych powierzchni leśnych, urozmaiconej rzeźby terenu oraz znacznej ilości rzek, strumieni i łąk. Na stosunkowo niewielkiej przestrzeni występuje duża różnorodność zespołów krajobrazowych.
Główne rzeki tego obszaru to: Narew, Pisa ze Skrodą i Turoślą, Szkwa, Rozoga oraz Omulew z Płodownicą. Poza rzekami i strumieniami istnieje tu wiele małych zbiorników wód stojących: starorzeczy i bagien, zwanych lokalnie "pulwami", "chruścielami" lub "bielami".
W rejonie Podgórza i Karaski, z inicjatywy leśników, wytyczono kilkunastokilometrowy odcinek szlaku rowerowego w przeuroczych rejonach Rezerwatu Podgórze. Warto się tam wybrać na kilka godzin. Chcąc tam dojechać z Kadzidła, należy kierować się drogą na Piasecznię, by po minięciu hydroforni i leśniczówki, na rozwidleniu dróg skręcić w prawo, w kierunku Siarczej Łąki. Wkrótce wygodny asfalt jednak się kończy i zaczyna droga szutrowa. Po przejechaniu fragmentu żwirówki i minięciu ostatnich kadzidlańskich zabudowań wjedziemy w las, który doprowadzi nas do samej Siarczej Łąki. Tam, po minięciu miejscowości (kolejny fragment szutrowej drogi) zaczynają się już oznaczenia ścieżki rowerowej. Na ścieżkę można również wjechać z parkingu w miejscowości Wach.
Na całej długości trasy umieszczono ciekawe tablice dydaktyczne, wygodne ławki i liczne śmietniki. Główną atrakcją wycieczki tą trasą, prócz samego rezerwatu oczywiście, jest też niewątpliwie, możliwość wejścia na wieżę widokową w Podgórzu. Główne zadanie wieży to ochrona przeciwpożarowa, dlatego wejście należy wcześniej uzgodnić telefonicznie z leśniczym. Na samej górze za to niepowtarzalne widoki i rzeczywiste poczucie czym jest Puszcza Kurpiowska.
Liczne możliwości noclegów w kwaterach agroturystycznych w Kadzidle i pobliskich wsiach (Grale, Tatary, Wach, Jazgarka, Dylewo). Gospodarstwo ekologiczne w Todzie. Liczne Bary i Pizzerie.
Mazowiecka Regionalna Organizacja Turystyczna mieści się przy ul. ul. Ciołka 10 A, p. 201, 221 w Warszawie. Można zapoznać się ze stronę internetową ROT Mazowsze: www.mrot.pl a w razie szczegółowych pytań skontaktować się mailowo: biuro@mazowsze.mrot.pl. Lokalne organizacje turystyczne (LOT) w województwie mazowieckim można odwiedzić w Przasnyszu (LOT Północnego Mazowsza), Ostrołęce (Kurpiowska Organizacja Turystyczna), Siedlcach (Nadbużańska LOT), Ossowie/Kobyłce (LOT "Cud nad Wisłą”), Nowym Dworze Mazowieckim (LOT Trzech Rzek), Ostrowi Mazowieckiej (Powiatowa Organizacja Turystyczna).

Zagrozenia :

Głównym zagrożeniem (na razie potencjalnym) jest eutrofizacja środowiska. Tylko w takim przypadku nastąpi szybka sukcesja borów chrobotkowych do innych typów lasu. Nie jest natomiast zagrożeniem dotychczasowa praktyka leśna polegająca na stosowaniu zrębów zupełnych oraz sztucznych nasadzeń sosnowych.
Kolejnym zagrożeniem jest powolna recesja borów suchych (zjawisko ogólnopolskie) jako konsekwencja sukcesji w kierunku borów świeżych oraz pod wpływem zmian florystycznych (wkraczanie śmiałka pogiętego).

Siedliska
wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi,
sosnowy bór chrobotkowy (Cladonio-Pinetum i chrobotkowa postać Peucedano-Pinetum),
Ważne dla Europy gatunki roślin (z Zał. II Dyr. siedliskawej), w tym gatunki priorytetowe:
sasanka otwarta ,
Obszar biogeograficzny : kontynentalny
Instytucje, w których można uzyskać informacje o obszarze::

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Warszawie, http://www.warszawa.rdos.gov.pl, e-mail: rdos.warszawa@mazowieckie.pl, fax: (022) 55 65 602, tel.: (022) 55 65 600

Mazowiecka Regionalna Organizacja Turystyczna, ul. Ciołka 10 A, pokój 201, 221, 01-402 Warszawa, tel.: (22) 877 20 10, fax: (22) 877 22 70, e-mail: biuro@mazowsze.mrot.pl, strona internetowa: http://www.mrot.pl

Wojewódzki Zespół Specjalistyczny województwa mazowieckiegoLasy Państwowe, Nadleśnictwo Myszyniec

Lasy Państwowe, Nadleśnictwo Myszyniec



GMINY
Kadzidło,
Czarnia,
Baranowo,