NATURA 2000 a turystyka - PORTAL INFORMACYJNO - EDUKACYJNY


obrazek
INSTYTUT NA RZECZ EKOROZWOJU


 

Cedron

Powierzchnia : 226.5 ha
Kod obszaru : PLH12_19
Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000:
specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa)
Status obszaru :
obszar proponowany przez Rząd RP
Opis :

Obszar obejmuje fragment doliny potoku Cedron w gminie Kalwaria Zebrzydowska (powiat wadowicki), odcinek rzeki wraz terasą zalewową na odcinku poniżej pałacu w Zebrzydowicach do Woli Radziszowskiej. Dobrze zachowana dolina rzeki podgórskiej, z naturalnym korytem meandrującym oraz terasą rzeczną szeroką na ok. 100-200 m. Dno potoku zbudowane jest ze żwirów, z fliszu karpackiego. Wzdłuż brzegów ciągną się wąskim pasem zarośla i zadrzewienia o charakterze łęgowym oraz ziołorośla. Terasa poryta łąkami kośnymi - zajmują ją łąki wilgotne i świeże, wykorzystywane ekstensywnie. Zabudowa wiejska odsunięta od terasy.
Jedno z kilku stanowisk Unio crassus w kontynentalnej części województwa małopolskiego. Unikatowy zespół zwierząt wodnych, charakterystyczny dla podgórskich rzek. Najliczniejsza populacja (największe stwierdzone zagęszczenia) skójki gruboskorupkowej w całym województwie. Określenie stanu zachowania gatunku w obszarze, w tym: zasoby populacji: bardzo liczna, struktura przestrzenna populacji: gatunek występuje na całym proponowanym obszarze i odpowiednich warunkach hydrologicznych i preferowanym podłożu, umożliwiającym wkopanie się i zakotwiczenie w dnie. Rzadko lub wcale nie trafia się miejscach uregulowanych. Najczęściej występuje w grupach (ławicach), chociaż zdarzają się pojedyncze osobniki. Niewielkie płaty siedliska funkcjonując najprawdopodobniej w systemie meta populacji -stopień izolacji populacji: populacja wydaje się być izolowana. Powierzchnia i zagęszczenie populacji: gatunek występuje na całej długości odcinka Cedronu włączonego do proponowanego obszaru Natura 2000. W Cedronie skójka gruboskorupowa osiąga znacznie większe zagęszczenia (5-50 os./m2). W porównaniu z badaniami własnymi koordynatora z 2001 roku, zagęszczenie osobników nie uległo istotnym zmianom, natomiast zmieniła się struktura wiekowa. Dominują osobniki młode. Musiał zadziałać jakiś krótkotrwały czynnik, który spowodował zmniejszenie liczebności osobników starych w ławicy. Jakość wody nie uległa pogorszeniu. Natomiast w dolnym biegu dokonano regulacji cieku niszcząc bezpowrotnie występujące tam ławice (kolonie).

Dane zaktualizowano w 2009 r.

Interpretacja turystyczna :

Kalwaria Zebrzydowska to najważniejsze po Jasnej Górze sanktuarium w Polsce i jeden z najcenniejszych polskich zabytków. Sanktuarium to składa się z bazyliki Matki Bożej Anielskiej, klasztoru oo. Bernardynów i zespołu ponad 40 kaplic wkomponowanych w malowniczy krajobraz, zwany dróżkami kalwaryjskimi. Jest to pierwsza i największa w Polsce Kalwaria wybudowana w XVII w. na wzór Kalwarii jerozolimskiej, z inicjatywy wojewody krakowskiego Mikołaja Zebrzydowskiego. Rocznie przybywa tu blisko milion pątników. Wśród pielgrzymów szczególne miejsce zajmuje osoba Ojca Świętego Jana Pawła II, który obdarował Sanktuarium złotą różą papieską. Istniejące prawie 400 lat dróżki kalwaryjskie, Bardzo wcześnie zaczęto też odprawiać przy kaplicach maryjnych specjalne nabożeństwa nazywane "dróżkami Matki Bożej?, które do dziś jest przez pielgrzymów praktykowane. Specyfiką kalwaryjską są odgrywane tu co roku, od prawie 300 lat, w okresie Wielkiego Tygodnia, niezwykle barwne misteria pasyjne, zwane "Chwalebnym Misterium Męki Pańskiej" oraz w sierpniu misteria maryjne: Pogrzebu i Tryumfu Matki Bożej. Te ostatnie to prawdziwy przegląd polskich strojów regionalnych i amatorskich zespołów muzycznych. Kalwaria Zebrzydowska należy do najcenniejszych zabytków kultury polskiej. Dziełem sztuki dużej klasy jest tu zarówno architektura budowli sakralnych, jak i kompozycja przestrzenna i krajobrazowa "parku pielgrzymkowego" oraz ich integralne położenie. Kalwaria Zebrzydowska to idealne połączenie elementów architektury kompleksu kościelno-klasztornego i naturalnego krajobrazu z jego substancją przyrodniczą, ze wzgórzami, potokami, pagórkami, a także ponad 40 kaplicami kalwaryjskimi. Zabytkowy park krajobrazowo-architektoniczny i pielgrzymkowy Kalwarii Zebrzydowskiej, który stał się wzorem dla innych Kalwarii, został wpisany na listę Światowego Dziedzictwa Kultury i Natury UNESCO (1.XII.1999 r.). Przyczyniły się do tego przede wszystkim walory krajobrazowe, kulturowe, artystyczne i kultowe: znakomite usytuowanie między górą Żar i Lanckoroną, niespotykane bogactwo architektoniczne oraz trwające tutaj nieprzerwanie od pokoleń tradycja misteryjna.
Kalwaria Zebrzydowska: Cech Rzemiosł Różnych zorganizował (przy udziale Akademii Ekonomicznej i Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie) II Edycję Konkursu na projekt mebli pod nazwą "Projekt Kalwaria".
Noclegi: Hotel Barka, Noclegi Radwanita, Dom Pielgrzyma w Kalwarii Zebrzydowskiej. Kalwaria Zebrzydowska: PTTK O/Kraków

Zagrozenia :

Zmiany stosunków wodnych i regulacje koryta Cedronu. Zanieczyszczenie wody w Cedronie. Niekorzystne dla skójki zarybienia zmniejszające możliwość przepoczwarzenia pasożytującej na rybach larwy (glochidium), która może przeobrazić się w postać dojrzałą tylko na niektórych gatunkach ryb.

Ważne dla Europy gatunki zwierząt (z Zał. II Dyr. siedliskawej i z Zał. I Dyr. Ptasiej, w tym gatunki priorytetowe):
skójka gruboskorupowa     [bezkręgowiec ]
wydra     [ssak]
zimorodek     [ptak ]
Obszar biogeograficzny : kontynentalny
Instytucje, w których można uzyskać informacje o obszarze::

Regionalny Portal Internetowy \"Wrota Małopolski\", e-mail: wrota@malopolska.mw.gov.pl, tel. +48 12 63 03 521fax +48 12 63 03 503
Małopolska Organizacja Turystyczna Biuro: Kraków 31-028, ul. św. Krzyża 14 tel./fax: (0
prefix 12) 421-16-04 Tel. (012) 421-15-36 Siedziba: Kraków 31-033, ul. Westerplatte 15 e-mail: biuro@mot.krakow.pl, www.mot.krakow.pl
Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze Oddział Krakowski Kraków, ul. Westerplatte 5, tel. 012 4222676 tel. 012 422 85 28 bort@krakow.pttk.pl tel. 0124222676 pttk_krakow@poczta.onet.pl fax. 0124223723 http://krakow.pttk.pl
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Krakowie ul. Smoleńsk 29-31 31-112 Kraków
tel. (012) 61 98 120, (012) 61 98 121, fax: (012) 61 98 122, http://krakow.rdos.gov.pl/, e-mail: sekretariat@rdos.krakow.pl



GMINY
Kalwaria Zebrzydowska,