|
NATURA 2000 a turystyka - PORTAL INFORMACYJNO - EDUKACYJNY |
home | spis obszarów | wyszukiwarka | A | A | A |
INSTYTUT NA RZECZ EKOROZWOJU |
Bagna CelestynowskiePowierzchnia : 1037 haKod obszaru : PLH14_01 Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000: specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa) Status obszaru :
obszar proponowany przez Rząd RP Opis : Obszar znajduje się na terenie Niziny Środkowomazowieckiej, na zachodnim skraju Równiny Garwolińskiej i stanowi fragment ponad 100 km pasa wydmowego ciągnącego się równolegle do Wisły, o średnich wysokościach bezwzględnych 130-140 m n.p.m. Wydmy osiągają nierzadko wysokość ok. 20m, często łącząc się ze sobą tworzą wały wydmowe o długości dochodzącej do 8 km. W granicach proponowanego obszaru wydmy zajmują ok. 40% powierzchni. Najwyższe ich partie przekraczają wysokość 150 m. n.p.m. Znacznie częstsze są wydmy paraboliczne o zróżnicowanej wysokości i ramionach otwartych w kierunku zachodnim lub północno- zachodnim. W licznych misach deflacyjnych, jakie powstały pomiędzy wydmami oraz lokalnych zagłębieniach terenu, wykształciły się liczne, zróżnicowane pod względem powierzchni i kształtu torfowiska otoczone nierzadko borami bagiennymi. Stanowią one jedyne otwarte przestrzenie w krajobrazie leśnym tego obszaru. Charakter obszaru podkreślają liczne miejscowe nazwy takie jak: Bocianowskie Bagno, Brzozowe Bagno, Gołe Bagno, Lisie Bagno, Reguckie Bagno, Żurawinowe Bagno, Sępochowska Torfownia oraz Biała Góra, Dworska Góra, Sępia Góra czy Sokolicha. Obszar stanowi najlepiej zachowaną część dawnej Puszczy Osieckiej, zwanej współcześnie Lasami Celestynowskimi i wchodzi w skład Mazowieckiego Parku Krajobrazowego. Jedno z największych skupień torfowisk w obrębie Niziny Środkowomazowieckiej. Większość z nich zachowana jest w dobrym stanie. W przypadku obiektów częściowo zdegradowanych możliwa jest stosunkowo łatwa i prosta ich renaturyzacja. Dominuje tu roślinność torfowisk mszysto-turzycowych i mszarów z klasy Scheuchzerio- Caricetea nigrae, reprezentująca różne stadia rozwojowe. Do najczęstszych należą zbiorowiska: turzycy dzióbkowatej i wełnianki wąskolistnej. Towarzyszą im zazwyczaj płaty turzycy nitkowatej, występujące w dwóch postaciach: płaskiego, dywanowego mszaru oraz pływających wysepek. Interesujące pod względem syntaksonomicznym są fitocenozy ze znacznym udziałem przygiełki białej nawiązujące pod względem składu gatunkowego i struktury do przygiełkowisk ze związku Rhynchosporion albae. Osobliwością pod względem biogeograficznym jest występowanie roślinności nawiązującej pod względem składu gatunkowego i struktury do zbiorowisk związanych z torfowiskami wysokimi: wełnianki pochwowatej i torfowca kończystego oraz bagna zwyczajnego i torfowca magellańskiego. Nie wykluczone, że zidentyfikowane w obrębie obszaru fitocenozy mogą być zubożałą, występującą na krańcach zasięgu postacią torfowisk wysokich typu kontynentalnego. Obrzeża torfowisk, jak i lokalne niecki terenu porastają różne pod względem fazy rozwojowej, jak również stopnia zachowania bory bagienne. Tworzą one w niektórych miejscach dość duże powierzchniowo kompleksy. Szczególnie malowniczo wyglądają rozległe potorfia w różnych stadiach regeneracyjnych zwykle zarastające przez zwarte, torfowcowe mszary dywanowe urozmaicone grzędami porośniętymi przez inicjalne postacie boru bagiennego. Dużą wartość przyrodniczą tego terenu podkreśla masowe występowanie: żurawiny błotnej i modrzewnicy zwyczajnej. Na terenie Obszaru występuje liczna i stabilna populacja łosia szacowana na ok. 12-15 osobników oraz żmia zygzakowata . Spotykane są tu melanistyczne osobniki tego gada o jednolicie czarnym ubarwieniu. Reasumując, jest to obok Kampinoskiego Parku Narodowego największe i najlepiej zachowane skupisko wydm i torfowisk w centralnej Polsce. Dane zaktualizowano w 2009 r. Celestynów: Mazowiecki [ park krajobrazowy ], Zagrozenia : Czarci Dół [ rezerwat przyrody ], Bagno Bocianowskie [ rezerwat przyrody ], Żurawinowe Bagno [ rezerwat przyrody ], Szerokie Bagno [ rezerwat przyrody ], Niedobory wody są najpoważniejszym zidentyfikowanym zagrożeniem dla chronionych w obrębie obszaru siedlisk przyrodniczych. Przyczyny spadku poziomu wód poniżej warstwy organicznej oraz zmniejszenie się retencji glebowej są złożone. Z jednej strony jest to wynik czyszczenia i pogłębiania starych odprowadzalników wody oraz wykopania w ostatnim dziesięcioleciu kilku dodatkowych rowów melioracyjnych. Drugą przyczynę należy upatrywać w powiększającym się leju depresyjnym wokół aglomeracji warszawskiej, co jest wynikiem zwiększającego się zapotrzebowania na wodę dla celów komunalnych i przemysłowych. Nie bez znaczenia jest również sukcesja roślinności. Spadek uwilgocenia torfowisk powoduje wkraczanie brzozy omszonej, która zwiększa transpirację powiększając tym samym deficyt wody. wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi, Ważne dla Europy gatunki zwierząt (z Zał. II Dyr. siedliskawej
i z Zał. I Dyr. Ptasiej, w tym gatunki priorytetowe):torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio-Caricetea) , bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi-Pinetum, Pino mugo-Sphagnetum, Sphagno girgensohnii-Piceetum i brzozowo-sosnowe bagienne lasy borealne)*, błotniak stawowy [ptak ] Obszar biogeograficzny : kontynentalnybocian czarny [ptak ] dzięcioł czarny [ptak ] dzięcioł średni [ptak ] gąsiorek [ptak ] jarząbek [ptak ] jarzębatka [ptak ] lelek [ptak ] lerka [ptak ] żuraw [ptak ] Instytucje, w których można uzyskać informacje o obszarze:: - Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa GMINY Celestynów, |
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej | Departament Turystyki Ministerstwa Gospodarki | Instytut na rzecz Ekorozwoju | Unia Europejska - Program "Środki Przejściowe" 2004 | Program Małych Dotacji Funduszu na Rzecz Globalnego Środowiska |