Ostoja obejmuje stare, będące w końcowym stadium zarastania, zapadlisko pogórnicze wraz z niezbędnym obrzeżem. W jej skład wchodzi częściowo zdegradowane torfowisko przejściowe, roślinność szuwarowa oraz otaczające je lasy bagienne. Przez środek zapadliska przebiega droga gruntowa, usypana ze skały płonnej, która przyczyniła się do degradacji i fragmentacji tego obszaru. Powierzchniowo, około połowy powierzchni obszaru zajmują lasy mieszane, niecałą połowę lasy iglaste, a pozostałe 3% powierzchni obszaru zajmują siedliska rolnicze.
Zapadlisko w Błędowie koło Chełma Śląskiego jest siedliskiem zalotki większej, gatunku z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Szczególną wartością przyrodniczą tego miejsca jest także obecność ważki - iglicy małej, która opisana jest w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt . Obecność tego gatunku na obszarze eksploatacji górniczej jest niezwykła. Poza tym bardzo rzadkim gatunkiem, na zapadlisku występują również inne ważki, żagnice: torfowa i torfowcowa. Te trzy gatunki znajdują się na czerwonej liście zwierząt zagrożonych i ginących w Polsce. W województwie śląskim są to gatunki rzadko stwierdzane, obecne tylko na kilku odizolowanych od siebie torfowiskach.
Oprócz bezkręgowców, na opisywanym obszarze stwierdzono także rzadkie i chronione gatunki roślin oraz siedliska przyrodnicze.

Dane zaktualizowano w 2009 r.

Do Chełma Śląskiego istnieje możliwość dojazdu pociągiem PKP, głównie połączenia są z Katowic i Oświęcimia.
Chełm Śląski leży w obrębie dwóch krain geograficznych: Wyżyny Śląskiej i Kotliny Oświęcimskiej. Położenie gminy w sąsiedztwie rzeki Przemszy, zbiornika wodnego Dziećkowice oraz wzgórza "Smutna Góra" stanowi o znacznym zróżnicowaniu krajobrazów oraz zbiorowisk roślinnych.
Okoliczne tereny doskonale nadają się do uprawiania turystyki pieszej i rowerowej, stanowiąc bazę rekreacji i wypoczynku dla odwiedzających gminę. Godnym polecenia jest spacer na wzgórze Smutnej Góry, z którego roztacza się widok na panoramę doliny Przemszy, zbiornika wodnego oraz sąsiednie miejscowości. Warte odwiedzenia jest też cmentarzysko ofiar epidemii cholery, znajdującego się na zboczu góry.
Zabytki gminy Chełm Śląski:

• Kościół parafialny p.w. Trójcy Przenajświętszej - datuje się od 1551 r., kiedy to zbudowano drewniany kościółek - dzisiejszą kaplicę Najświętszej Marii Panny. W 1577 r. dobudowano część główną ołtarza. W 1660 r. dokończono budowę pierwszej murowanej świątyni.
• Cmentarz z XVI w. - na szczególną uwagę zasługuje grób Karola i Józefa Arko, zbudowany z białego marmuru w stylu klasycystycznym. Godnym polecenia jest również krzyż z 1848 r. w stylu ludowym, z piaskowca i cegły oraz wybudowana w ostatnim okresie w nowoczesnym stylu kaplica cmentarna. Charakterystyczną cechą cmentarza jest 15 kapliczek, które wybudował po 1901 r. Kapliczki służyły do godnego odprawiania różańca w pogodne dni.
• Zespół podworski w Kopciowicach - Kompleks składa się z: dworku, spichlerza, obory, stodoły i resztek parku. Powstał w XIX wieku z wykorzystaniem wcześniejszych murów.
• Krzyż przydrożny (Smutna Góra) - Usytuowany na Smutnej Górze, pochodzi z 1 połowy XIX w., przy dawnym cmentarzu cholerycznym. Rzeźba wykonana z kamienia w stylu ludowym.
• Brama przejścia (Smutna Góra) - Dla upamiętnienia przełomu drugiego i trzeciego tysiąclecia mieszkańcy gminy wybudowali votum wdzięczności pod nazwą "Brama Przejścia". Zlokalizowana w najwyższym punkcie Chełmu Śląskiego (284 m n.p.m.),

• Rekultywacja terenów poprzemysłowych.
• Zmiana stosunków hydrologicznych.
• Wycinanie drzew w strefie ochronnej dla torfowiska.
• Zanieczyszczanie obszaru przez ludzi penetrujących teren.
• Wyrzucanie odpadów na teren zapadliska.

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach
ul. Powstańców 41a, 40-024 Katowice
tel. (32) 207 78 01, 207 78 80, fax (32) 207 78 84
e-mail: rdos-sekretariat@katowice.uw.gov.pl, http://katowice.rdos.gov.pl/